Grant Rektorski pt. „Analiza urbanistyczno – środowiskowa fragmentu Mokotowskiego Klina Nawietrzającego”
Od maja do grudnia trwały prace nad grantem rektorskim, w które zaangażowanych było osiemnastu członków Koła. Celem projektu naukowego pt. „Analiza urbanistyczno – środowiskowa fragmentu Mokotowskiego Klina Nawietrzającego” było wykonanie analizy oraz oceny rzeczywistego wpływu zabudowy terenów Korytarza Mokotowskiego dla systemu nawietrzania Warszawy. W trakcie realizacji grantu odbyły się liczne spotkania i konsultacje z pracownikami Politechniki Warszawskiej, m.in.: prof. nzw. dr. hab. Antonim Szafrankiem, dr. Wojciechem Bartoszczukiem, dr. Józefem Dobiją.
Część wstępna projektu obejmowała przeprowadzenie szczegółowych analiz: dokumentów planistycznych dotyczących Mokotowskiego Klina Nawietrzającego, urbanistycznych oraz analizę środowiskowych. Analizy zaczęto od omówienia planów opracowanych przez Tadeusza Tołwińskiego, w których to po raz pierwszy wzięto pod uwagę problem nawietrzania miasta oraz omówiono system klinów nawietrzających w Warszawie. Następnie analizowano plan stworzony przez Biuro Odbudowy Stolicy, Plany Generalne oraz plan z 1982 roku. W analizie urbanistycznej omówiono charakterystykę zabudowy Klina Mokotowskiego, a w szczególności zabudowę osiedli powstałych w ostatniej dekadzie tj. Marina – Mokotów i Eko Park. Omówiono również powiązania komunikacyjne i funkcjonalne terenów klina z pozostałą częścią miasta. Analiza środowiskowa została wykonana na podstawie Ekofizjografii Miasta Warszawy. W projekcie scharakteryzowano gleby, geomorfologię, wody powierzchniowe i podziemne obszaru klina, hałas oraz degradację powierzchni ziemi. Szczegółowej analizie poddano tereny zieleni urządzonej jak i nieurządzonej. Omówiono występujące na terenie klina parki, zieleńce, skwery, ogródki działkowe oraz zieleń przyuliczną. Zwrócono uwagę na istniejące pomiędzy nimi powiązania.
Zakres projektu obejmował również wykonanie analiz przepływu powietrza przez tereny klina mokotowskiego przed oraz po realizacji projektu osiedla Marina – Mokotów oraz analizy porównawczej. Analiza główna wykonana została przy użyciu metody „frontal index”, polegającej na obliczeniu stosunku powierzchni blokujących masy powietrza do określonych powierzchni poziomych. W wyniku tychże obliczeń powstała mapa „pikselowa” ukazująca poszczególne wartości współczynnika dla terenów klina. Dzięki przeprowadzonym obliczeniom możliwe stało się wyznaczenie linii, łączącej piksele o największej wartości współczynnika, która jest jednocześnie przybliżonym przebiegiem bariery architektonicznej utrudniającej przepływ mas powietrza.
Kolejnymi przeprowadzonymi analizami były analizy zacienienia oraz rozkładu temperatur. Przeprowadzone zostały one przy użyciu programu ArcGis w oparciu o dane uzyskane od CODGiK oraz IMiGW. Wykonana została także wizualizacja przepływu powietrza przez osiedla Marina Mokotów i EkoPark. Prace zostały wykonane w programie Vasari firmy Autodesk, wersji Beta.
Wynikiem prac było stworzenie analizy porównawczej współczynnika „Frontal Index” dla terenu mokotowskiego klina nawietrzającego przed powstaniem osiedla Marina Mokotów i EkoPark oraz po ich wybudowaniu. Przeprowadzona analiza porównawcza pozwoliła na wyciągnięcie szerokich wniosków dotyczących funkcjonowania systemu nawietrzania miasta Warszawy oraz możliwości wykorzystania terenów klina. W oparciu o wyciągnięte wnioski stworzona została koncepcja prawidłowego sposobu zagospodarowania fragmentu Mokotowskiego Klina Nawietrzającego.
Podsumowując, poprzez wykonanie grantu rektorskiego zaangażowani członkowie dowiedzieli się jak funkcjonuje system wymiany powietrza w mieście oraz jakie praktyczne narzędzie i kroki służą do ochrony zasadniczej funkcji tych obszarów. Uczestnicy zdobyli doświadczenie w posługiwaniu się specjalistycznym oprogramowaniem usprawniającym prace projektowe. Projekt można poszerzyć w przyszłości o analizy przepływu powietrza na obszarze całego miasta Warszawy.
