W dniach 13-14 maja 2022 roku na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego odbyła się konferencja naukowa pt. „Zrównoważone planowanie przestrzenne. Zmiana paradygmatów”. Organizatorem konferencji był Instytut Metropolitalny, współpracujący z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wśród partnerów strategicznych znaleźli się: Obszar Metropolitalny Gdańsk – Gdynia – Sopot, Instytut Rozwoju Miast i Regionów; partnerami operacyjnymi zostali: Samorząd Terytorialny, Uniwersytet Gdański, Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy; partnerami medialnymi byli: gisplay.pl Portal Geoinformacyjny, Radio Mors, Studenckie Koło Naukowe Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Gdańskiego, Prawo dla Samorządu, Urbcast, Urbnews, Teraz Środowisko i przede wszystkim MY – Koło Naukowe Gospodarki Przestrzennej Politechniki Warszawskiej, a dokładniej nasi reprezentanci: Magdalena Królikowska (rzecznik w zarządzie KNGP PW) oraz Zuzanna Molak (sekretarz w zarządzie KNGP PW).
Konferencja miała miejsce w Sali Rady Wydziału i po godzinie 12 została oficjalnie otwarta przez dr hab. Jakuba Szlachetko – Prezesa Zarządu Instytutu Metropolitalnego, Piotra Grzelaka – Zastępcę Prezydenta Miasta Gdańska ds. Planowania Przestrzennego, Michała Glasera – Prezesa Zarządu Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot oraz Małgorzatę Żmudkę reprezentującą Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich. Z przyczyn technicznych Sesja I została przeniesiona na dzień drugi i piątek rozpoczęty został Sesją „Pozaprawne uzasadnienie zrównoważonego planowania przestrzennego”, której moderatorem był prof. dr hab. Bartłomiej Rakoczy. W tym panelu prelegentami byli:
- prof. dr hab. Piotr Lorens, PG (Zrównoważone planowanie – kwestie podstawowe)
- Witold Warczewski, Instytut Rozwoju Terytorialnego (Ład przestrzenny jako cel planowania przestrzennego w równoważeniu rozwoju)
- dr hab. Izabela Mironowicz, prof. PG, mgr Robert Skrzypczyński, Politechnika Wrocławska (Od zrównoważonego rozwoju do dewzrostu. Paradygmaty społeczno-gospodarcze odrzucające wzrost i ich implikacje dla planowania przestrzennego)
- dr hab. Jarosław Czochański, prof. PG (Jakość – środowiska, krajobrazu, warunków życia i zarządzania przestrzenią – jako determinanta zrównoważonego planowania i rozwoju)
- r. pr. Krzysztof Gruszecki (Wpływ zmian w środowisku na planowanie przestrzenne)
- arch. Piotr Żelaznowski, Instytut Metropolitalny (Adaptacyjność klimatyczna miast – wyzwania, kierunki i przyszłość net-zero)
- Bogumiła Olkowska, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (Zdrowie człowieka jako determinanta zrównoważonego planowania przestrzennego)
- dr hab. Mariusz Szyrski, prof. UKSW, mgr Karolina Chról, UKSW (Blackout i planowanie przestrzenne. Nowe wyzwania dla samorządu terytorialnego)
- dr Katarzyna Szlachetko, UG (Pozaprawne determinanty zrównoważonego planowania oświetlenia zewnętrznego)
W przerwie uczestnicy udali się na obiad, kawę i herbatę. Po 16 rozpoczęła się Sesja III „Zasada zrównoważonego rozwoju w planowaniu przestrzennym”, w której wystąpili:
- prof. dr hab. Tomasz Bąkowski, UG (Diagnoza węzłowych problemów regulacji prawnej planowania i zagospodarowania przestrzennego)
- dr hab. Dorota Pyć, prof. UG (Zrównoważony rozwój w morskim planowaniu przestrzennym)
- dr hab. Katarzyna Małysa-Sulińska, prof. UJ (Decyzje lokalizacyjne a zrównoważony rozwój)
- dr hab. Jerzy Jendrośka, prof. UO (Zrównoważone planowanie przestrzenne w Polsce w świetle Europejskiego Zielonego Ładu: zastosowanie taxonomii i zasady „nie czyń poważnych szkód” w procedurach oceny strategicznej i oceny oddziaływania przedsięwzięć na środowisko)
- dr hab. Łukasz Mikuła, prof. UAM (Zrównoważone planowanie przestrzenie w skali obszaru metropolitalnego – wyzwania i doświadczenia)
- Łukasz Sykała, Instytut Rozwoju Miast i Regionów (Zrównoważone terytorialnie planowanie przestrzenne. Obszary funkcjonalne i obszary strategicznej interwencji w polityce przestrzennej polskich województw)
Moderatorem był prof. dr hab. Zygmunt Niewiadomski. Konferencja zakończyła się po godzinie 18. Wieczorem odbyło się wydarzenie towarzyszące, którym był rejs po rzece Motława. Mieliśmy okazję obejrzeć strukturę głównego miasta z innej perspektywy. Przez godzinę dostrzegliśmy zarówno hotele, nowoczesne mieszkania, restauracje jak i starą, niezamieszkałą zabudowę w złym stanie i obiekty przemysłowe.
W sobotę konferencja rozpoczęła się od Sesji I „Reforma systemu planowania przestrzennego. Prezentacja rządowych projektów ustaw”, którą moderował dr hab. Jakub H. Szlachetko, a w której wystąpił Łukasz Marciniak, z-pca Dyrektora Departamentu Polityki Przestrzennej Ministerstwa Rozwoju i Technologii (Prezentacja założeń reformy systemu planowania przestrzennego połączona z dyskusją). Ten panel miał charakter dyskusji. Podjęto rozmowy dotyczące planów ogólnych, ich założeń, finansowania, Decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, sporządzania planów, Studiów oraz Miejscowych Planów Zagospodarowania Przestrzennego.
Następna Sesja pt. „Narzędzia zrównoważonego planowania przestrzennego. Wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda” została podzielona na części. Wystąpili:
- dr Radosław Mędrzycki, UKSW (Strategie rozwoju jednostek samorządu terytorialnego jako element zrównoważonego planowania przestrzennego)
- mgr inż. Natalia Sierpińska, Stowarzyszenie Metropolia Krakowska (Kształtowanie sprawnego systemu gospodarowania przestrzenią w Metropolii Krakowskiej na podstawie modelu struktury funkcjonalno-przestrzennej)
- dr Piotr Fogel, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN (Czy bilans terenów przeznaczonych pod zabudowę jest właściwym narzędziem do kształtowania zrównoważonej polityki przestrzennej w gminie?)
- dr hab. inż. arch. Michał Stangel, prof. PŚ (Planowanie nowych obszarów miejskich w kontekście zrównoważonego rozwoju: od koncepcji do dokumentów planistycznych)
- prof. dr hab. Bartosz Rakoczy, UMK (Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jako instrument ochrony środowiska)
- dr Lucyna Staniszewska, UAM (Zarządzanie przyrodą w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego)
- mgr inż. arch. Agnieszka Rózga-Micewicz, OMGGS (Kontekst adaptacji i mitygacji do zmian klimatu)
- mgr Maria Majewska, New Mobility Manager Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych (Strefy czystego transportu)
- prof. dr hab. Marek Szewczyk, UAM (Uchwały antysmogowe)
- mgr Magdalena Biernacka, UŁ (Tereny zieleni a (nie)zrównoważone planowanie przestrzenne)
- dr inż. Radosław Szczerbowski, Wydział Gospodarki Komunalnej Urzędu Miasta Poznania, kierownik Oddziału Miejskiego Energetyka (Samorządowe inwestycje w sektorze energetyki odnawialnej)
- dr Maciej Kruś, UAM i mgr Kamil Tychmanowicz, UAM (Agro Fotowoltaika jako narzędzie ochrony gruntów rolnych)
- dr Anna Fogel, Narodowy Instytut Dziedzictwa (Krajobraz zabytkowy w planowaniu przestrzennym wobec zmian klimatu)
- dr Lucyna Staniszewska, UAM i dr Maciej Kruś, UAM (Ekologiczne materiały budowlane)
- dr Iryna Kostetska, National University of Life and Environmental Sciences of Ukrainę (Perspektywy zrównoważonego rozwoju monoprofilowych jednostek terytorialnych Zachodniego Donbasu (Ukraina))
- dr Aleksander Jakubowski, UW (Konstytucyjne determinanty reformy planowania przestrzennego)
- dr Małgorzata Szymańska, UMCS (Terytorializacja jako narzędzie zrównoważonego planowania przestrzennego)
Konferencja zakończyła się po godzinie 15. Cieszymy się, że mieliśmy możliwość wziąć w niej udział i wysłuchać stanowiska osób reprezentujących różne dziedziny: prawników, urbanistów, polityków, urzędników, aktywistów, ekspertów, naukowców. Celem było omówienie występujących problemów w polityce przestrzennej i przedstawienie ich rozwiązań, zdiagnozowanie wyzwań klimatycznych i ekologicznych stojących przed każdym z nas, wyjaśnienie pojęcia zrównoważonego rozwoju i planowania przestrzennego, którego idea ujęta została m. in. w Karcie Lipskiej przyjętej w 2007 roku. Prezentacje dotyczyły obszarów metropolii, miast, miasteczek i wsi – całego przekroju przestrzeni, stanowiącej dobro ograniczone, nieodnawialne, będącej jednocześnie elementem konfliktów.
Zapraszamy do obejrzenia fotorelacji z wydarzenia i na nasz Facebook. Dostarczyliśmy także nasze gadżety. Zachęcamy do zapoznania się z Projektem Ustawy o zmianie Ustawy o Planowaniu i Zagospodarowaniu Przestrzennym.